Περιεχόμενο

Προθέσεις

Οι προθέσεις μπορεί να χωριστούν ανάλογα με την απαιτούμενη πτώση ή έννοια.

Η υποδιαίρεση ανάλογα με την απαιτούμενη πτώση

Προθέσεις με ονομαστική
als (= όταν, από (σύγκριση), ως)
Προθέσεις με δοτική
ab (= από (.. και πάνω)) , außer (= εκτός) , aus (= από) , bei (= σε) , gegenüber (= απέναντι) , mit (= με) , nach (= προς) , seit (= εδώ και (ορισμένος χρόνος)) , von (= από) , zu (= σε)
Προθέσεις με αιτιατική
bis (= μέχρι) , durch (= μέσω) , für (= για) , um (= για) , gegen (= εναντίον, κατά, προς) , ohne (= χωρίς) , entlang (= κατά μήκος)
Προθέσεις με δοτική και αιτιατική
an (= σε) , auf (= σε) , in (= σε) , über (= για, πάνω από, υπέρ) , unter (= κάτω) , vor (= μπροστά από, πριν από) , hinter (= πίσω) , zwischen (= ανάμεσα) , neben (= δίπλα)
Προθέσεις με γενική
wegen (= εξαιτίας) , während (= κατά τη διάρκεια) , infolge (= ως συνέπεια) , statt (= αντί) , trotz (= παρά)

Υποδιαίρεση ανάλογα με την έννοια

Τοπικές προθέσεις

Προθέσεις με δοτική και αιτιατική

an
σε
am (an + dem) Hauptplatz
στην κεντρική πλατεία
in
σε
in der Straßenbahn
στο τραμ
auf
σε
auf dem Spielplatz
στην παιδική χαρά
auf dem Schloßberg
στον λόφο με το κάστρο
über
για, πάνω από, υπέρ
über der Stadt
πάνω από την πόλη
unter
κάτω
unter dem Schloßberg
κάτω από τον λόφο με το κάστρο
vor
μπροστά από, πριν από
vor dem Brunnen
μπροστά από το σιντριβάνι
hinter
πίσω
hinter dem Café
πίσω από το καφέ
zwischen
ανάμεσα
zwischen dem Brunnen und dem Rathaus
ανάμεσα στο σιντριβάνι και το δημαρχείο
neben
δίπλα
neben der Oper
δίπλα στην όπερα

Όταν κάποιος απαντάει στην ερώτηση „wo?” (πού) (πού βρίσκεται κάτι; πού κινείται κάτι;) , πάει μετά την πρόθεση το ουσιαστικό στη δοτική.

Ρήματα, τα οποία υποδηλώνουν θέση:

  • liegen (= βρίσκομαι, είμαι, κείτομαι)
  • stehen (= στέκομαι, είμαι)
  • sitzen (= κάθομαι)
  • hängen (= κρέμομαι)
  • stecken (= βάζω μέσα)
Wo liegt die Zeitung? – Auf dem Tisch.
= Πού βρίσκεται η εφημερίδα; Πάνω στο τραπέζι. – Πάνω στο τραπέζι.
Wo steht der Koffer? – Hinter dem Schrank.
= Πού είναι η βαλίτσα; – Πίσω από τη ντουλάπα.
Wo sitzt deine Freundin? – Vor der Dame da.
= Πού κάθεται η φίλη σου; – Μπροστά από την κυρία εκεί.
Wo geht ihr am liebsten spazieren? – Im (in + dem) Wald.
= Πού πάει βόλτα πιο ευχάριστα; – Στο δάσος.
Das Geschirr steht auf dem Tisch.
= Τα πιατικά βρίσκονται πάνω στο τραπέζι.
Die Messer liegen hinter dem Herd.
= Τα μαχαίρια βρίσκονται πίσω από την εστία της κουζίνας.
Die Schuhe liegen unter dem Bett.
= Τα παπούτσια βρίσκονται κάτω από το κρεβάτι.
Die Weinflaschen stehen neben dem Abfalleimer.
= Τα μπουκάλια του κρασιού στέκονται δίπλα στον κάδο απορριμάτων.
Blumen stehen vor dem Fenster.
= Τα λουλούδια βρίσκονται μπροστά από το παράθυρο.
Zwischen Büchern liegen Socken.
= Ανάμεσα στα βιβλία βρίσκονται κάλτσες.
Über dem Spiegel kleben Kaugummis.
= Πάνω στον καθρέφτη είναι κολλημένες τσίχλες.
An der Wand hängt der Spiegel.
= Στον τοίχο κρέμεται ο καθρέφτης.

Όταν κάποιος απαντάει στην ερώτηση „wohin?” (προς τα πού), πάει μετά την πρόθεση το ουσιαστικό στην αιτιατική.

Ρήματα, τα οποία υποδηλώνουν την αλλαγή της θέσης:

  • legen (sich) (= βάζω, τοποθετώ (παράλληλα με το αντικείμενο πάνω στο οποίο τοποθετώ))
  • stellen (sich) (= τοποθετώ, βάζω)
  • setzen (sich) (= καθίζω, κάθομαι)
  • hängen (= κρέμομαι)
  • stecken (= βάζω μέσα)
Wohin legst du die Zeitung? – Auf den Tisch.
= Πού βάζεις την εφημερίδα; - Πάνω στο τραπέζι.
Wohin stellst du den Koffer? – Hinter den Schrank.
= Πού βάζεις τη βαλίτσα; - Πίσω από τη ντουλάπα.
Wohin setzt sich deine Freundin? – Vor die Dame da.
= Πού κάθεται η φίλη σου; - Μπροστά από την κυρία εκεί.
Wohin geht ihr heute spazieren? – In den Wald.
= Πού πάτε βόλτα σήμερα; - Στο δάσος.
Das Bett kommt in die Ecke.
= Το κρεβάτι έρχεται στη γωνία.
Der Kasten kommt neben das Bett.
= Το κιβώτιο έρχεται δίπλα στο κρεβάτι.
Den Schreibtisch stellen wir vor das Fenster.
= Το γραφείο το τοποθετούμε μπροστά από το παράθυρο.
Diese Lampe stellen wir auf den Schreibtisch.
= Αυτή τη λάμπα την τοποθετούμε πάνω από το γραφείο.
Möchtest du den Teppich unter den Schreibtisch legen?
= Θα ήθελες να τοποθετήσεις το χαλί κάτω από γραφείο;
Den Spiegel hängen wir an die Wand.
= Τον καθρέφτη τον κρεμάμε στον τοίχο.
Über den Spiegel hängen wir die Uhr.
= Πάνω από τον καθρέφτη κρεμάμε το ρολόι.
Biegen Sie in die Herrengasse ab.
= Στρίψτε στην Herrengasse.

Προθέσεις με δοτική

aus
από
Nimm die Kleidung aus dem Schrank.
Πάρε τα ρούχα από τη ντουλάπα.
bei
σε
Sie bleibt schon seit einer Stunde bei dem Arzt.
Παραμένει εδώ και μία ώρα στον γιατρό.
Zuerst haben wir uns bei der Ausländerbehörde im Stadthaus erkundigt.
Αρχικά ζητήσαμε πληροφορίες στη μεταναστευτική αρχή στο Δημαρχείο.
nach
προς
Wir fahren morgen nach Linz, nach Österreich.
Θα πάμε αύριο προς το Λιντς, προς την Αυστρία.
Ich fliege nach Russland.
Πετάω για/προς τη Ρωσία.
von
από
Sie wohnen nicht weit von uns.
Δε μένουν μακριά από εμάς.
Nimm deine Füße vom (von + dem) Tisch!
Πάρε τα πόδια σου από το γραφείο!
Er kommt gerade von seiner Freundin.
Έρχεται τώρα από τη φίλη του.
Sie ist vor kurzem von der Türkei nach Deutschland gezogen.
Μετακόμισε προσφάτως από την Τουρκία στη Γερμανία.
zu
σε
Dann musst du zum (zu + dem) Schloss gehen.
Τότε πρέπει να πας στο παλάτι.
Ich muss zum (zu + dem) Arzt.
Πρέπει να πάω στον γιατρό.
Man hat uns zum (zu + dem) Arbeitsamt geschickt.
Κάποιος μάς έστειλε στο γραφείο εύρεσης εργασίας.
gegenüber
απέναντι

(πριν ή μετά από το ουσιαστικό, πάντα πριν την προσωπική αντωνυμία)

Ich wohne gegenüber dem Park.
Μένω απέναντι από το πάρκο.
Ich wohne dem Park gegenüber.
Μένω απέναντι από το πάρκο.
Er sitzt mir gegenüber.
Κάθεται απέναντί μου.
Am besten tankst du bei der Tankstelle dem Freizeitzentrum gegenüber.
Καλύτερα να βάλεις βενζίνη στο βενζινάδικο απέναντι από το κέντρο αναψυχής.

Στις πληροφορίες για κατεύθυνση με ονόματα χωρών, τα οποία εμφανίζονται με ορισμένο άρθρο, χρησιμοποιείται η πρόθεση in + αιτιατική.

Ich fliege in die Türkei.
= Πετάω για/προς την Τουρκία.
Ich fliege in die USA.
= Πετάω για/προς τις ΗΠΑ.
Ich fliege in die Schweiz.
= Πετάω για/προς την Ελβετία.

Προθέσεις με αιτιατική

durch
μέσω
Wir fahren durch den Tunnel.
Πάμε μέσω του τούνελ.
Wir fahren durch die Stadt.
Πάμε μέσω της πόλης.
Dann fährst du durch die Unterführung.
Τότε να πας μέσω της υπόγειας διάβασης.
über
για, πάνω από, υπέρ
Wir gehen über die Straße.
Πάμε πάνω από την πόλη.
Du fährst über die Brücke.
Πας πάνω από τη γέφυρα.
entlang
κατά μήκος
Entlang den Fluss gibt es schöne Wege.
Κατά μήκος του ποταμιού υπάρχουν ωραίοι δρόμοι.
Du fährst den Heidensee entlang.
Θα πας κατά μήκος της Heidensee.

Πρόθεση + ουσιαστικό + πρόθεση / επίρρημα

an + Dativ + entlang
Ich gehe oft am (an + dem) Fluss entlang spazieren.
Πάω συχνά βόλτα κατά μήκος του ποταμιού.
Du fährst am (an + dem) Heidensee entlang.
Θα πας κατά μήκος της Heidensee.
an + Dativ + vorbei
Ich komme oft an dem Museum vorbei.
Περνάω συχνά μπροστά από το μουσείο.
Du fährst am (an + dem) Hafen vorbei.
περνάς μπροστά από
gegenüber von + Dativ
Ich wohne gegenüber von dem Park.
Μένω απέναντι από το πάρκο.
Am besten tankst du bei der Tankstelle gegenüber vom (von + dem) Freizeitzentrum.
Καλύτερα να βάλεις βενζίνη στο βενζινάδικο απέναντι από το κέντρο αναψυχής.
bis zu + Dativ
Gehen Sie bitte bis zur Kreuzung.
Πηγαίνετε παρακαλώ μέχρι τη διασταύρωση.
Dann fährst du bis zum (zu + dem) Supermarkt.
Τότε θα πας μέχρι το σούπερ μάρκετ.
um + Akkusativ + herum
Wir fahren um die Stadt herum.
Πάμε γύρω από την πόλη.
Dann fährst du um den Supermarkt herum.
Τότε θα πας γύρω από το σούπερ μάρκετ.

Χρονικές προθέσεις

Προθέσεις με δοτική
an
σε
 ημερομηνία / ημέρες της εβδομάδας / ώρες της ημέρας
  • Ich bin am (an + dem) 06.07.1975 geboren.
    Γεννήθηκα στις 06.05.1975.
  • Am (an + dem) Sonntag arbeite ich nicht.
    Την Κυριακή δε δουλεύω.
  • Am (an + dem) Morgen schlafe ich lange.
    Το πρωί κοιμάμαι πολλή ώρα.
bei
σε
 Ταυτοχρονισμός
  • Bei der Arbeit kann ich nicht telefonieren.
    (Όταν είμαι...) στη δουλειά δεν μπορώ να τηλεφωνήσω.
in
σε
 συνέχεια / μήνες / εποχές / τη νύχτα
  • In einer Stunde bin ich bei dir.
    Σε μία ώρα θα είμαι σε σένα.
  • Was hast du im (in + dem) September gemacht?
    Τι έκανες τον Σεπτέμβριο.
  • Im (in + dem) Winter fahre ich oft Ski.
    Τον χειμώνα κάνω συχνά σκι.
  • In der Nacht muss sie arbeiten.
    Τη νύχτα πρέπει να δουλεύει.
nach
προς
 κατόπιν
  • Nach zwei Stunden ist er zurückgekommen.
    Μετά από δύο ώρες ήρθε.
  • Schon nach einer Woche konnten wir die Ergebnisse sehen.
    Ήδη μετά από μία βδομάδα μπορούσαμε να δούμε τα αποτελέσματα.
vor
μπροστά από, πριν από
 προηγουμένως
  • Vor dem Schlafen geht sie baden.
    Πριν από τον ύπνο πάει να κάνει μπάνιο.
  • Es ist 5 vor 7.
    Είναι 7 παρά 5.
seit
εδώ και (ορισμένος χρόνος)
 αναφορικά με το παρελθόν
  • Es regnet seit gestern.
    Βρέχει από χθες.
  • Seit gestern bin ich wieder fit.
    Από χθες είμαι πάλι σε φόρμα.
ab
από (.. και πάνω)
 αναφορικά με το παρόν και το μέλλον
  • Ab heute rauche ich nicht mehr.
    Από σήμερα δεν καπνίζω άλλο.
  • Ab November arbeite ich am nächsten Abschnitt.
    Από τον Νοέμβριο δουλεύω στην επόμενη ενότητα.
von
από
 με το „bis”
  • von 8.00 Uhr bis 10.00 Uhr
    από τις 08:00 η ώρα μέχρι τις 10:00 η ώρα
  • Von Montag bis Freitag bin ich an der Uni.
    Από τη Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή είμαι στο πανεπιστήμιο.
Προθέσεις με αιτιατική
bis
μέχρι
 (επίσης) με το „von”
  • von 8.00 Uhr bis 10.00 Uhr
    από τις 08:00 η ώρα μέχρι τις 10:00 η ώρα
  • Von Montag bis Freitag bin ich an der Uni.
    Από τη Δευτέρα μέχρι την Παρασκευή είμαι στο πανεπιστήμιο.
  • Ich habe heute nur bis 15.00 Uhr Zeit.
    Σήμερα έχω χρόνο μόνο μέχρι τις 15:00.
um
για
 ώρα
  • Um 7.30 Uhr fährt meine S-Bahn ab.
    Στις 07:30 φεύγει το τρένο μου.
  • Um 15.30 Uhr habe ich einen Termin.
    Στις 15:30 έχω ένα ραντεβού.

Τροπικές προθέσεις

Προθέσεις με δοτική
mit
με
  • Ich schreibe gern mit dem Bleistift.
    Γράφω ευχάριστα με το μολύβι.
  • Ich fahre oft mit dem Bus.
    Μετακινούμαι συχνά με το λεωφορείο.
  • Ich fahre nicht gern mit dem Auto.
    Δε μετακινούμαι ευχάριστα με το αυτοκίνητο.

„von” με τα κύρια ονόματα

Το „von” με κύρια ονόματα υποδηλώνει κυριότητα ή καταγωγή πραγμάτων ή προσώπων.

Thomas Mayr ist der Vater von Hana, Laura und Niklas.
= O Thomas Mayr είναι ο πατέρας της Hana, της Laura και του Niklas.
Jolana Mayr ist die Mutter von Hana, Laura und Niklas.
= Η Jolana Mayr είναι η μητέρα της Hana, της Laura και του Niklas.
Das ist die Bluse von Katrin.
= Αυτή είναι η μπλούζα της Katrin.
Das ist das Bild von Botticcelii.
= Αυτός είναι ο πίνακας του Botticcelli.
Das ist die Kaffeemaschine von Tchibo.
= Αυτή είναι η καφετιέρα από Tchibo.
Πίσω στην αρχή