Επιρρήματα
Τα επιρρήματα δίνουν πληροφορίες για την τοποθεσία, τον χρόνο, τον λόγο ή τον τρόπο μίας πράξης. Σχετίζονται με το ρήμα και με τη βοήθεια αυτών περιγράφεται πότε, πώς, πού ή γιατί συνέβη κάτι. Τα επιρρήματα είναι αμετάβλητα και δεν κλίνονται ποτέ. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι επιρρημάτων: τοπικά, χρονικά, αιτιολογικά και τροπικά επιρρήματα.
Ωστόσο τα επιρρήματα μπορούν να σχηματιστούν και από άλλα μέρη του λόγου (ουσιαστικά ή επίθετα). Επίσης τα κανονικά επίθετα μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιρρηματικά. Το επίρρημα ξεχωρίζει από το επίθετο στο ότι δεν περιγράφει το ουσιαστικό, αλλά καθορίζει το κοντινότερο ρήμα (=επιρρηματική χρήση επιθέτων).
| Επίθετο | Επίρρημα |
|---|---|
|
Der nette (=Adjektiv) Mann (=Nomen)
Ο ευγενικός (=επίθετο) άντρας (=ουσιαστικό)
|
Der Mann lächelt (=Verb) nett (=Adverb).
Ο άντρας χαμογελάει (=ρήμα) ευγενικά (=επίρρημα).
|
|
→ Wie ist der Mann?
Πώς είναι ο άντρας;
|
→ Wie lächelt der Mann?
Πώς χαμογελάει ο άντρας;
|
|
“Nett” beschreibt das Nomen, in diesem Fall den Mann.
Το "ευγενικός" περιγράφει το ουσιαστικό, σε αυτήν την περίπτωση τον άντρα.
|
“Nett” beschreibt das Verb näher, in diesem Fall das Verb lächeln.
Το "ευγενικά" περιγράφει το κοντινότερο ρήμα, σε αυτήν την περίπτωση το ρήμα "χαμογελάω"
|
Σχηματισμός των επιρρημάτων
Τα επιρρήματα σχηματίζονται εν μέρει από άλλα μέρη του λόγου με την προσθήκη καταλήξεων.
-
Παράγωγο από το ουσιαστικό με την προσθήκη κατάληξης:
- -weise:
-
Als Ersatz für das Mehl können wir Mandeln verwenden. (Substantiv)Ως υποκατάστατο για το μέλι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αμύγδαλα. (ουσιαστικό)Ersatzweise können wir auch Mandeln verwenden. (Adverb)Σαν εναλλακτική λύση μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και αμύγδαλα. (επίρρημα)
- -s:
-
Am Morgen putze ich mir die Zähne. (Substantiv)Το πρωί πλένω τα δόντια μου. (ουσιαστικό)Morgens putze ich mir die Zähne. (Adverb)Τα πρωινά πλένω τα δόντια μου. (επίρρημα)
-
Παράγωγο από ορισμένα επίθετα με την προσθήκη κατάληξης:
- -erweise:
-
Nur zufällig entdeckte ich dich in der Menge. (Adjektiv)Μόνο τυχαία σε ανακάλυψα στο πλήθος.Ich entdeckte dich nur zufälligerweise in der Menge. (Adverb)Σε ανακάλυψα μόνο τυχαία στο πλήθος.
Τοπικά επιρρήματα
- Πού;
- hinten (= πίσω) , vorne (= μπροστά) , da (= εδώ, εκεί) , dort (= εκεί) , oben (= πάνω) , unten (= κάτω) , hier (= εδώ) , außen (= έξω) , innen (= μέσα) ...
- Από πού;
- von links (= από αριστερά) , von oben (= από πάνω) , von draußen (= από έξω) , dorther (= από εκεί) , daher (= από εκεί) , von dort (= από εκεί) ...
- Προς τα πού;
- nach hinten (= προς τα πίσω) , nach rechts (= προς τα δεξιά) , dahin (= (προς τα) εκεί) , abwärts (= προς τα κάτω) , aufwärts (= προς τα πάνω) , dorthin (= προς τα εκεί) , hoch (= ψηλά) , runter (= κάτω) ...
|
Beim Konzert stand ich ganz vorne an der Bühne.
|
= Στη συναυλία καθόμουν εντελώς μπροστά από τη σκηνή. |
|
Ich kam von links aber du hast mich nicht gesehen.
|
= Ήρθα από αριστερά, αλλά εσύ δε με είδες. |
|
Lass uns nach rechts gehen, dann sind wir schneller.
|
= Ας πάμε προς τα δεξιά, τότε θα είναι πιο γρήγορα. |
Χρονικά επιρρήματα
- Πότε;
- gestern (= χθες) , eben (= μόλις, πριν από λίγο) , nachher (= ύστερα, μετά) , abends (= το βράδυ) , vorhin (= προηγουμένως) , jetzt (= τώρα) , später (= αργότερα) , damals (= τότε, από τότε) , heute (= σήμερα) ...
- Πόσο καιρό/συχνά;
- kurz (= σύντομα) , immer (= πάντα) , selten (= σπάνια) , nie (= ποτέ) , manchmal (= μερικές φορές) , oft (= συχνά) , zwischendurch (= στο μεταξύ) , seitdem (= έκτοτε, από τότε) ...
- Από πότε/ μέχρι πότε;
- ab morgen (= από αύριο) , ab sofort (= από τώρα αμέσως) , ab jetzt (= από τώρα) , bis morgen (= μέχρι αύριο) ...
- Από πότε/εδώ και πόσο καιρό;
- seit gestern (= από χθες) , seit morgens (= από το πρωί) , schon lange (= εδώ και καιρό) , schon immer (= ανέκαθεν) , seit kurzem (= τώρα τελευταία) , noch nie (= ποτέ μέχρι τώρα) ...
|
Wir müssen bald mal wieder schwimmen gehen.
|
= Πρέπει να ξανά πάμε σύντομα να κολυμπήσουμε. |
|
Momentan gehe ich nur selten schwimmen.
|
= Προς το παρόν πάω σπάνια να κολυμπήσω. |
|
Ab morgen fange ich an regelmäßig schwimmen zu gehen.
|
= Από αύριο ξεκινάω τακτικά το κολύμπι. |
|
Seit kurzem gehe ich jeden Tag vor der Arbeit schwimmen.
|
= Τον τελευταίο καιρό πηγαίνω κάθε μέρα πριν από τη δουλειά να κολυμπήσω. |
Σημείωση: Το επίρρημα “seit” (= εδώ και) συγχέεται συχνά με το ρήμα seid (= είστε) (3 πρόσωπο πληθυντικού από sein (= είναι) ) και γράφεται λανθασμένα. Ένας τυφλοσούρτης για να αποφεύγεται το λάθος είναι: seit (= εδώ και) = Zeit (= χρόνος) ή ο κανόνας “Bei seit geht es um die Zeit.” (= Με το "seit" πρόκειται για χρόνο.) .
Αιτιολογικά επιρρήματα
- Γιατί; για ποιο λόγο; γιατί; Υπό ποία συνθήκη;
- also (= λοιπόν) , deshalb (= γι'αυτό) , daher (= από εκεί, για αυτόν τον λόγο) , deswegen (= γι'αυτό) , darum (= γι'αυτό) , dadurch (= γι'αυτό, διαμέσου αυτού) , folglich damit (= κατόπιν αυτού, ακολούθως) , hiermit (= με αυτό) , dazu (= γι'αυτό, σε αυτό) , jedenfalls (= πάντως) , demnach (= συνεπώς, επομένως) , dennoch (= ωστόσο, παρ' όλα αυτά) , dafür (= γι'αυτό) , schließlich (= τελικά) , folglich (= επομένως, συνεπώς, ακολούθως) ...
|
Mein Auto hatte einen Platten. Darum kam ich zu spät.
|
= Το αυτοκίνητό μου έμεινε από λάστιχο. Γι'αυτό ήρθα αργά. |
Τροπικά επιρρήματα
- Πώς; Πόσο πολύ; Πόσο;
χαρακτηρίζει βαθμό και μέγεθος - anders (= διαφορετικά) , äußerst (= άκρως) , allzu (= πάρα πολύ) , beinahe (= σχεδόν, παραλίγο) , besonders (= ιδιαιτέρως) , bekanntlich (= ως γνωστόν) , ebenfalls (= επίσης) , einigermaßen (= λίγο πολύ, έτσι κι έτσι) , fast (= σχεδόν) , folgendermaßen (= ως εξής) , ganz (= τελείως) , genauso (= το ίδιο) , genug (= αρκετά) , gern (= ευχαρίστως) , kaum (= σχεδόν καθόλου) , leider (= δυστυχώς) , möglicherweise (= πιθανώς) , sehr (= πολύ) , so (= έτσι) , vielleicht (= ίσως) , wirklich (= πράγματι) , ziemlich (= αρκετά) ...
- Πώς; Πόσο πολύ;
Χαρακτηρίζει έναν περιορισμό - allerdings (= ωστόσο) , doch (= κι όμως) , hingegen (= απεναντίας) , immerhin (= πάντως, παρ'όλα αυτά) , jedoch (= όμως, εν τούτοις) , nur (= μόνο) , wenigstens (= τουλάχιστον) , zumindest (= τουλάχιστον) ...
- Πώς;
Χαρακτηρίζει μία επέκταση - auch (= επίσης) , außerdem (= εκτός από αυτό) , ferner (= εξάλλου) , ebenfalls (= επίσης) , sonst (= αλλιώς) , zudem (= επιπλέον) , erstens (= πρώτον) , zweitens (= κατά δεύτερον) , drittens (= κατά τρίτον) ...
|
Mit meinem neuen Kollegen komme ich einigermaßen zurecht. Dir würde es da genauso gehen.
|
= Με τον νέο μου συνεργάτη τα βγάζουμε λίγο πολύ πέρα. Ακριβώς το ίδιο θα ήταν και για σένα. |
|
Ich versuche zumindest immer freundlich zu ihm zu sein.
|
= Προσπαθώ τουλάχιστον πάντα να είμαι φιλικός σε εκείνον. |
|
Er ist ebenfalls stets freundlich und nett.
|
= Και αυτός επίσης είναι πάντα φιλικός και ευγενικός. |
Σύγκριση των επιρρημάτων
Τα επιρρήματα, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, δεν συγκρίνονται. Τα επιρρήματα oft (= συχνά) και wohl (= μάλλον) δύο ειδών τύπους σύγκρισης.
| Θετικός | Συγκριτικός | Υπερθετικός |
|---|---|---|
|
oft
|
öfter
|
am öftesten
|
|
häufiger
|
am häufigsten
|
|
|
wohl
|
wohler
|
am wohlsten
|
|
besser
|
am besten
|
Ακόμα και τα ανώμαλα επιρρήματα gern (= ευχάριστα) , bald (= σύντομα) και sehr (= πολύ) συγκρίνονται.
| Θετικός | Συγκριτικός | Υπερθετικός |
|---|---|---|
|
gern
|
lieber
|
am liebsten
|
|
bald
|
eher
|
am ehesten
|
|
sehr
|
mehr
|
am meisten
|
Σύγκριση των επιθετικών επιρρημάτων
Τα επίθετα, τα οποία χρησιμοποιούνται και ως επιρρήματα, μπορούν επίσης να συγκριθούν. Έτσι, ο αόριστος τύπος του Συγκριτικού και του Υπερθετικού Βαθμού χρησιμοποιείται με am + sten:
| Θετικός | Συγκριτικός | Υπερθετικός |
|---|---|---|
|
viel
πολύ
|
mehr
|
am meisten
|
|
wenig
λίγο
|
weniger
|
am wenigsten
|
|
gut
καλά
|
besser
|
am besten
|
|
schnell
γρήγορα
|
schneller
|
am schnellsten
|
|
Er ist schnell gelaufen.
|
= Αυτός έτρεξε γρήγορα. |
|
Sie ist schneller gelaufen.
|
= Αυτή έτρεξε πιο γρήγορα. |
|
Der Profi ist am schnellsten gelaufen.
|
= Ο επαγγελματίας έτρεξε το πιο γρήγορα. |
Ορισμένα επιθετικά επιρρήματα έχουν επιπροσθέτως έναν Υπερθετικό Βαθμό με την κατάληξη -stens:
|
Mir geht es bestens.
|
= Είμαι πολύ καλά. |
|
Ich grüße dich wärmstens.
|
= Σε χαιρετώ με τον θερμότερο τρόπο. |
|
Lass uns schnellstens hier weg.
|
= Ας βγούμε από εδώ με τον γρηγορότερο δυνατό τρόπο. |
|
Es kann höchstens noch einen Moment dauern.
|
= Μπορεί το πολύ πολύ να διαρκέσει ακόμα ένα λεπτό. |
Σε ορισμένα επιρρήματα χωρίς συγκριτικό βαθμό μπορεί να σχηματιστεί η σύγκριση μέσω συνδυασμού με mehr (= περισσότερο) ή weiter (= παραπέρα) (Συγκριτικός) και με am meisten (= το περισσότερο) ή am weitesten (= το πιο μακριά) (Υπερθετικός). Για παράδειγμα:
|
Sie steht weiter vorne.
|
= Στέκεται μπροστά παραπέρα. |
|
Er steht am weitesten vorne.
|
= Στέκεται μπροστά μπροστά. |